Ondanks alle kennis, technologie en procedures vinden ernstige ongevallen plaats en gebeuren er soms rampen. Door onderzoek te doen en daaruit lessen te trekken, kunnen processen en organisaties veiliger gemaakt worden.
De Onderzoeksraad voor Veiligheid is een zelfstandig bestuursorgaan en opereert onafhankelijk van de Nederlandse overheid en andere partijen. De Raad besluit zelf welke voorvallen en onderwerpen worden onderzocht. Hierbij richt de Raad zich voornamelijk op die zaken waarbij burgers voor hun veiligheid afhankelijk zijn van andere partijen zoals de overheid, bedrijven of instellingen.
Leren van voorvallen
De Onderzoeksraad voor Veiligheid onderzoekt zowel concrete voorvallen als bredere veiligheidsvraagstukken en onveilige situaties die geleidelijk ontstaan. Met het onderzoek worden niet alleen directe oorzaken achterhaald, maar ook structurele veiligheidstekorten en bestuurlijke processen die van invloed zijn op de veiligheid. Het doel van alle onderzoeken is om te leren van voorvallen en aanbevelingen te doen om de veiligheid te verbeteren. De onderzoeken van de Raad gaan niet in op schuld of aansprakelijkheid.
Onderzoek op alle terreinen
De Onderzoeksraad is bevoegd om onderzoek te doen op nagenoeg alle terreinen en sectoren. Naast voorvallen in de luchtvaart, scheepvaart, op het spoor, in de (petro-)chemische industrie onderzoekt de Raad bijvoorbeeld ook voorvallen in de bouwsector en de gezondheidszorg en militaire voorvallen bij Defensie. Ook kan de Onderzoeksraad voor Veiligheid onderzoek doen op welke wijze partijen in Nederland omgaan met voorvallen in het buitenland waarvan de gevolgen zich uitstrekken tot Nederland. In een aantal gevallen is de Raad verplicht onderzoek te doen. Internationaal gezien heeft de Onderzoeksraad een rol in het uitvoeren van veiligheidsonderzoek op basis van internationale verdragen en Europese wetgeving. Waar nodig werkt de Onderzoeksraad samen met buitenlandse onderzoeksinstanties.